Bilbo da Gabriel Arestiren etxea. Aitaren etxea eragotzia, debekatua, lapurtua. Arestiren ibilaldi bilbotarra hasi dean, Bilboren egoera ez zen batere gozoa: Deustu lokartua, Neguri aberetua. “ Hau ez da Euzkadi-dio orduan Arestik- hau Gaztela da”. https://bilbohiria.com/docs2/2022/bilbongabrielaresti/16_bilbon_dabil_gabriel_aresti_bilbo_da_etxea_16.mp3 Deskargatu hemen.
Bilbon dabil Gabriel Aresti
Bilbon Gabriel Aresti ibilitako kaleak eta bilbotar idazleak utzitako aztarnak, Karmelo Landa eta Xabier Monasterioren eskutik.
Enara, hegazti migratzailea. Udaberrian dator, udazkenean badoa. Bilbotik migratu egin behar du herritar ugarik udan, itsasertzeko herrietara. Horrela aldatu zen Aresti Esteban familia osoa Bilbotik Ea herrixkara, Bizkaiko kostaldera. Bere asmoa bertan denboraldi luzeak pasatzea zen. Gabriel Aresti larri gaixorik zegoen, eta medikuek agindu zioten atsedena hartzea giro lasai eta […]
Bilbo zehar ibilbide luzea egin ondore, heldu gara Areatzaraino, Bilbok orain duen agora irekia, plaza publikoa, lanean eta jaietan, argian eta ilunean. Argia eta iluna txandatzen bait dira Bilbon etengabe. Locus amoenus ala locus dramaticus. Paradisua eta infernua, biak baitaude Bilbo bakar batean. https://bilbohiria.com/docs2/2022/bilbongabrielaresti/14_bilbon_dabil_gabriel_aresti_paisaiak_14.mp3 Deskargatu hemen.
Bilboko zazpi kaleak hasiera hiru ziren, eta gero paraleloan sortu ziren beste lau. Guk Bilboko plaza nagusiena zena utzi eta kale hauek ibiliko ditugu orain banan banan, Goienkale, Artekale, Dendarikale, Belostikale, Arategizar, Barrenkale eta zapigarrena Barrenkale Barrena. Azken hau nahi dugu bisitatu orain. Erreka bazterretik hasi eta azkeneraino, garai batean […]
Bilboko Plaza Barritik Plaza zaharrera bidea egin dugu, Zazpi kaleetan barrena. Bilboko kontsulatu plaza aurkitu dugu Ibaizabalen bazterrean, San Antzon Zubiaren eta elizaren alboan. Gabriel Aresti gurekin dator eta hamaika galdera egiten hasi zaigu. Zein da Bilboren aldaketa sakonen kausa sakona. Zein da kausaren kausa. https://bilbohiria.com/docs2/2022/bilbongabrielaresti/12-bilbon_dabil_gabriel_aresti_bilbo_matxinatu_zenean_12.mp3 Deskargatu hemen.
Oteiza eta Aresti elkarrizketan ikusi eta entzun ondoren, udaletxe paretik oinez goaz Zazpikaleetarantz. Eta ikusten ari garenez, askaotik sendejara, sendejatik askaora, Bilbon esperantza… Plaza Barria. Gaur, Euskaltzaindiaren egoitza nagusia bertan. Bilbo honetan dabil Gabriel Aresti, eta etenik gabe dihardu lanean. https://bilbohiria.com/docs2/2022/bilbongabrielaresti/11_bilbon_dabil_gabriel_aresti_euskaltzindia_arestiren_bilbon_11.mp3 Deskargatu hemen.
Bilbok badu gune bat Gabriel Aresti eta Jorge Oteiza parez pare jartzen dituena. Oteizaren eskultura, Arestiren etxea aurrez aurre. Hor kokatzen dugu bi euskal artista handien arteko elkarrizketa, eztabaida. Harri landu Batek, hutsune betea besteak. Nola interpretatu behar ditugu bata zein bestea? https://bilbohiria.com/docs2/2021/BilbonGabrielAresti/10_bilbon_dabil_gabriel_aresti_oteiza_10.mp3 Deskargatu hemen.
Euskara eta gaztelera elkartu egiten dira Bilbon, halabeharrez, gune berean. Literatura izan daiteke elkartze horretan ulertzerako bidea? La Concordia kafetegi famatuan antolatzen dute tertulia. Euskal eta erdal poetak batera, eta margolariak, eta liburu saltzaileak, abakoatuak… Esperientzia partekatuak, eta diskordantziak ugari. Zer dago diskordantzia hauen oinarrian? Zer baldintzatan gerta daiteke hizkuntza […]
Zer gara gu? Nor gara gu? Bilbokoak? Bilbainoak? Bilbotarrak? Ez dugu batere erraza izan, Bilbo honetan, gure nortasun kolektiboa argitzen. Gabriel Aresti saiatzen da horretan eragiten. Zaharra da Bilbo, baina oso aldakorra, eta azken hamarkadotan etengabe bizi izan ditugu transformazio sakonak. Etorrera masiboak, etxe txabola behin-behinean altxatuak, auzo osoak ondoren, […]
Familia Bilbotar bat osatu nahi hirian, eta garaiak ez dira errazak ahalegin horretan. Elkar ezagutu eta elkar hartu bikoteak. Lana lortu beharra, ondoren non bizi, etxebizitza propioa eskuratu eta gurasoen etxea utzi, bizitza egunerokotasunean libratu beharra, bikotearena eta bestearen atzetik datozen hiru alabena. Kontadore eta poeta, senarra eta emaztea, alabak […]