Juan Crisóstomo de Arriaga y Balzola (Bilbo, 1806 – Paris, 1826, 19 urte). Bilboko gaur egungo Alde Zaharreko Goienkalen jaio zen, 12. zenbakian, eta bere aita Gernika alboko Errigoitiko Arriaga baserritik zetorren, hortik bere abizena. Ama gernikarra zen eta izan zituzten 9 seme-alabetatik 5ek baino ez biziraun zuten, Juan Crisóstomo […]
Garazi navas
Andrés Isasi Linares konpositorea gaur hizpide. XX. mendearen hasierako konpositore euskalduna, bere garaian onarpen eta ospe nahikoa izan zuena, bai estatuan eta bai atzerrian ere, baina orain nahiko ahaztua dagoena. Ez da batere ezaguna publiko orokorraren artean eta ez da ia ezer jotzen. Getxoko musika-eskolak izena bere omenez darama. Bere […]
Antón García Abril XX. eta XXI. mende hasierako konpositore espainiar garrantzitsuenen artean koka dezakegu, obra izugarria daukana, musika akademikoan genero guztiak ikutuz. Beste saio batzuetan aipatu dugun “51ko Belaunaldia” deituriko konpositore-taldearen barruan sar dezakegu, Luis de Pablo, Ramón Barce edo Cristóbal Halffter bezalako konpositoreekin batera, hauekin “Nueva Música” taldea sortu […]
Saioko protagonista Krzysztof Penderecki (Dębica, Polonia, 1933/11/23 – Krakovia, Polonia, 2020/03/29, 86 urte) izango da. 2020an hil zen arte, bizirik zegoen musika garaikideko konpositorerik garrantzitsuenetarikoa zen mundu mailan, garrantzitsuena dudarik gabe poloniar konpositore garaikideen artean. Orkestra zuzendaria ere, oso bizitza luze eta interesgarria izan zuen eta oso katalogo oparoa idazteko […]
Gaurko saioan Hietor Villa- Lobos sortzailea bidelagun. Jenio ezin emankorrago honek, oihaneko hezetasunaren printzak eta hiriko zalapartaren aztarnak maraka batean sartu eta gozotasunez eta bizitasunez aldi berean astindu ostean maisulan harrigarriak utzi dizkigu. Heitor Villa-Lobos konpositore, zuzendari, txelista eta gitarrista brasildarra izan zen eta esan daiteke XX. mendeko Brasilgo konpositorerik […]
Astor Piazzolla Bandoneonista eta konpositore argentinarra, tangoa berritu, musika “garaikide” edo kontenporaneoan bihurtu eta beste estilo batzuen eraginarekin nahastuta (Piazzollaren aurretik tangoa musika oso tradizionala zela kontuan hartuta) “musika klasikoa”-ren mailan jarri zuena, orain errepertorio klasikoko parte delarik mundo osoko antzokietan musikari klasikorik onenek interpretatua. Asko esperimentatu zuen, bai arlo […]
Berpizkundeko musika “antzinako musika” deitzen den etiketaren barruan sartu ohi dugu (ez nahasi Antzinaroko musikarekin, ez dauka zerikusirik). Zer da antzinako musika? 1750. urtea baino lehen idatzi den musikari deritzogu, normalean europar tradizioaren barruan edo mendebaldeko kulturaren barruan kokatzen denari. Gehienetan garaiko musika-tresna originalekin jotzen dena (originalak edo garaiko iturri […]
Gaurkoan Danteren lumatik abiatuz, gure izpirituak, edo arimak edo energiak infernuan barrena, purgatorioan zehar eta paradisuko zeruaren azken mugetaraino gidatuko gaitu, amets guztiak bukatzen diran bezala, berriro lurrean, gure bizitza mundutarrari aurre eginez bukatzeko, edertasunez inguratuta bagagoz eta kutsadura akustikoaren artean bere harribitxiak ezberdintzeko gai bagara errealitatearen zaplaztekoak bere esanahia […]
Aurrekoan XX. mendeko musikaren aitetako bat ezagutu genuen, Messiaen, eta gaur Garazi Navasek abangoardiaren Aita Santua izan daitekeena aurkeztuko dizue: Arnold Schoenberg. Schoenbergek (Viena, 1874 – Los Ángeles, 1951) musikaren historia aldatu zuen eta esan daiteke, gaur egun egiten den musika garaikidea, berari esker existitzen dela neurri handi batean. Konposizio […]
Gure sintoniaren uhin pozointsuek Afrikaraino eroango gaituzte gaurkoan, saio bakar batean ezinezkoa izan arren herrialde honek eskaintzen digun aberastasun musikal amaigabea erakustea. Ez saio batean ez bizitza osoan ere. Baina saia gaitezen pista batzuk ematen. Haien herrialdeetako musika tradizionaletan oinarritu edo inspiratu diren hainbat konpositore afrikar ezagutuko ditugu, haien bizitzak […]