Gaurkoa bezalako egun batez, 1937ko apirilaren 26an, Alemaniar hegazkinek Gernika bonbardatu zuten. Sarraski hura, bere biktimak eta bere arduradunak gogora ekarri nahi izan ditugu gaurkoan, Gernikako bonbardaketaren 80. urteurrenean. Erasoak zibilak sarraskitu zituen, eta hiria suntsitu: eraikinen % 1 baizik ez zen zutik geratu. Luftwaffe naziaren Kondor Legioa eta italiar […]
Behialako egun batez
Efemeride saio honek gogora ekartzen dizkigu egun seinalatuak, gertaera ezagunak eta ez hain ezagunak eta egun horietan jaio edo zendutako pertsona esanguratsuak hobeto ezagutzeko aukera ematen digu.
Gaurkoa bezalako egun batez hil zuten Algortan espainiar poliziek Eustakio Mendizabal Benito, Txikia, (Itsasondo, Gipuzkoa, 1944ko urriaren 9a – Algorta, Bizkaia, 1973ko apirilaren 19a) euskaltzalea, poeta eta ETA erakunde armatuko kidea. Euskadi Ta Askatasunaren Fronte Militarreko buru nabarmena izan zen bere garaian. Bere bizitzako pasarte batzuk gogora ekarriko ditugu gaurkoan. […]
Gaurkoa bezalako egun batez aldarrikatu zen Espainiako Bigarren Errepublika, eta guk garai hura gogoratuko dugu gaurkoan. Primo de Riveraren osteko dictablanda-ren azken hilabeteetan krisi sakona eta Alfontso XIII erregearen ospe txarra areagotu ziren Espainian. Apirilaren 12ko udal hauteskundeek monarkikoen porrota eta errepublikazaleen garaipena ekarri zuten. Handik bi egunera, erregeak erbesterako […]
1976ko martxoaren 3an Gasteizko martxoaren 3ko sarraskia izan zen. Gasteizen greba orokor batean Espainiako Polizia Armatuak egindako sarraskia izan zen. Zaramagako Asisko San Frantzisko elizaren barruan biltzarra egiten ari ziren milaka langileei gas negar-eragileak jaurti zizkieten poliziek, indarrez aterarazteko; eta, elizaren ate bakarretik irten ahala, bi mila tiro baino gehiago […]
Gaurkoa bezalako egun batean sortu zen New Yorkeko Brooklyn auzoan Lewis Allan Reed (Lou Reed) estatubatuar rock musikari, konposatzaile eta argazkilaria. The Velvet Underground musika-taldea sortu zuen 1964an, John Calerekin batera, baina taldea utzi zuen 1969an, eta bakarlari gisa aurkeztu zuen 1972an Lou Reed diskoa. Urte berean, David Bowiek ekoitzitako […]
Gaurkoa bezalako egun batez, 1981eko otsailaren 23ko estatu-kolpea, ezagunago 23-F izenez, Espainian garai hartako agintari militar batzuek arrakastarik gabe gauzatutako estatu-kolpea izan zen. Gertakaririk ezagunena Espainiako Diputatuen Kongresua erasotzea eta hartzea izan zen: guardia zibil talde batek, Antonio Tejero teniente koronela buru zuela, Kongresua hartu zuen, Leopoldo Calvo-Sotelo presidente izendatzeko […]
Gaurkoa bezalako egun batean zendu zen Bitoriano Gandiaga Artetxe euskal poeta eta fraidea. Mendatan jaio zen, Orbelaun baserrian, 1928ko urriaren 8an. Hamahiru urte zituela Arantzazura joan zen fraidetarako eta apaiz-ikasketak egitera. Arantzazun eta Foruan ikasi zituen Humanitateak. Zarautzen zuen zuen nobizio-urtea (1947-1948). Erriberrin egin zituen Filosofiako ikasketak (1948-1951) eta Arantzazun […]
Otsailaren 5ean da Santa Ageda eguna, eta Euskal Herrian gaurkoa, Santa Ageda bezpera, aspaldiko tradizioan oinarriturik kantu eskean ibiltzeko eguna izaten da. Santa Ageda nor zen eta haren inguruko ohiturak gure artean nola zabaldu ziren jakingo dugu gaurko saioan. Cataniako Agata deuna siziliarra santu martiritzat du eliza katolikoak. Kristo aurreko […]
Gaurkoa lako egun batez jaio zen Pedro Mari Otaño, 1857ko urtarrilaren 26an, Zizurkilgo Errekalde baserrian, Asteasuko Goiko Errotatik (Pello Errotaren etxaldetik) hurbil. Aita eta aitona ere bertsolari izan zituen. Batez ere bertso paperengatik zen ezaguna (ez zuen jendaurrean kantatzen, eztarri arazoak zituelako), baina poesia ere landu zuen. Gaur egun oraindik oso […]
Gaurkoa bezalako egun batean sortu zen Auritzen Pablo Fermin Irigarai Goizueta, Larreko, nafar medikua eta euskal idazlea. Aingeru Irigarai idazlearen aita eta Jose Angel Irigarairen aitona izan zen nafar euskaltzale hau, kazetari moduan hainbat kazetatan ibili zen idazle, Eskualduna, EAJren Napartarra, Gure Herria, Euskal-Esnalea eta La Voz de Navarra-n besteak […]