Mugimenduaz ohartzen ikasteak hobetu egiten ditu ezgaitasuna duten pertsonen gorputz oreka eta adimen mugikortasuna, UPV/EHUko Fisiologia Sailean egin eta Jon Irazusta doktoreak zuzendutako ikerketa baten arabera. Ikertaldeak, Bizkaiko Foru Aldundiko Gizarte Ekintza Sailarekin lankidetzan jardunez, azken sei hilean Lantegi Batuak enpresako 32 langilek (21 gizonezkok eta 11 emakumezkok) azken sei […]
dibulgazioa
David Harper izeneko ikertzaileak zenbait ahaterekin laborategiko saio bat egin zuen Cambridgeko Unibertsitatean. Ahateek janaria bilatzeko orduan zer-nolako portaera agertzen zuten aztertu nahi zuen berak eta, horretan ziharduelarik, gauza bitxi batez ohartu zen: lortutako emaitza bat zetorren erabat joko teoriaren emaitzekin. Hau esanda, hizpidea jarriko diogu Josu Donceli; bai, berari galdetuko […]
Non, noiz eta nola sortu ziren aurreneko gizakiak? Nolakoak ziren antzinateko gizon eta emakume haiek? Zertan ziren berdinak eta zertan ezberdinak gurekiko? Galdera andana luzea egin liteke gizakion jatorriaz eta geroztiko eboluzioaz. Egiari zor zaiona esatearren, gainera, esan beharra dago galdera horietako askok oraingoz erantzunik gabe dirautela. Hala ere, zientziak […]
Amaia Ordiales geologoak gidaturik, gaurkoan alegiazko ibilbide eder bat egingo dugu Bilboko kaleetan barrena, gure hiriaren lurrazalean eta lur barruan dauden altxor ezkutuak ezagutzeko asmoz. Geologia jardunaldiaren barnean, urtean-urtean denetariko ibilbide eta ekitaldiak antolatzen dituzte geologoek, beren zientziaren emaitzak gizarteratze aldera. (Argazkia: MineralesDB). https://bilbohiria.com/docs2/2018/zientzialari/180208_z74_bilboko_ibilbide_geologikoa_amaia_ordiales.mp3 Deskargatu hemen.
Origami japonierazko hitza dugu eta papera artazirik eta lekedarik gabe tolestuz denetariko irudiak sortzeko erabiltzen den artea izendatzen du. Hortaz, origamia eta papiroflexia sinonimoak dira. Itxuraz, denbora-pasa atsegina besterik ez dela lirudikeen arren, origamiak garrantzi handiko aplikazioak ditu hainbat esparrutan, hala nola medikuntzan, espazioko zientzietan eta teknologian. Hain zuzen ere, […]
Duela gutxi egindako ikerketa lan baten bidez, eta espektrometria bitarteko izan dela, tomatea heltze punturik egokienean noiz dagoen jakiteko modua erakutsi digu Josu Trebolazabala ikertzaileak. Neurgailu eramangarri bat erabiliz, tomatearen heldutasuna zein fase zehatzetan dagoen antzeman dezakegu erraz asko eta tomateari berari batere kalterik egin gabe. Saioaren bigarren atalean, Josu […]
Inolako ariketa fisikorik ez egiteak ba omen du zerikusirik zenbait gaixotasunen sorreran, hala nola, gaixotasun kardiobaskularren, diabetesaren, depresioaren edo minbizi batzuen sorreran. Adituek diotenaren arabera, munduko laugarren hilkortasun eragilea da ariketa fisikorik eza. Baina gaixotasunak tratatzeko oso baliagarria da ariketa fisikoa, eta azken aspaldion sendatzeko ere erabiltzen da, nahiz eta, sendagai […]
Gai zinez larria da minbiziarena. Mendebaldeko gizarteetan itzelezko indizeak dituen gaixotasuna da, nahiz eta dagoeneko ez duen lehen bezainbesteko ikararik sorrarazten beraren izena entzute hutsarekin. Izan ere, medikuntzak eta ikerkuntzak azkenaldian aurrerapauso nabarmenak eman dituzte eritasun gaurdaino hilgarri hau hautemateko eta sendatzeko orduan. Ikerbasqueko ikertzailea den Arkaitz Carracedok xehetasunez adierazi […]
Artzaintza Euskal Herriko langintza zaharrenetariko bat dugu, zalantzarik gabe, eta arlo ekologiko, ekonomiko, sozial eta kulturalean egundoko garrantzia izan du gizaldiz gizaldi. Dena den, bistan denez, mendiko artzaintza azken aspaldion gainbehera dator, horrek aipatu diren arloetan izan ditzakeen ondorio txar guztiekin. Zenbait ikertzailek, tartean Iñaki Odriozola gure gaurko gonbidatua dagoela, […]
Hidrogeologian katedraduna den Iñaki Antigüedad ikertzailearen bisita izan dugu gaurko Zientzialari saioan. Iñakiren laguntzaz, akuiferoek ingurumenean duten garrantziaz ohartzeko aukera izango dugu eta, bide batez, Euskal Herriko akuiferoak zein egoeratan aurkitzen diren deskribatuko digu berak. Era berean, industriak eta, oro har, giza jarduerek akuiferoei ekar diezazkieketen kalteei erreparatuko die gure […]