Bilboko udalak plaka bat jarriko du, bihar larunbata, frankismoa garaian Santutxuko Orue txaletean e4spetxeratu zituzten emakumeen omenez eta oroimenez. 1937ko ekainean faxistak Bilbora heldu eta gutxira muntatu zuten Orue txaletean emakumeen kartzela politikoa. Urte haietan, ehunka emakume, batzuetan seme alabekin batera, baldintza penagarrietan sartu zituzten preso Larrinaga eta Orueko kartzeletan […]
frankismoa
1976ko martxoaren 3an Gasteizko martxoaren 3ko sarraskia izan zen. Gasteizen greba orokor batean Espainiako Polizia Armatuak egindako sarraskia izan zen. Zaramagako Asisko San Frantzisko elizaren barruan biltzarra egiten ari ziren milaka langileei gas negar-eragileak jaurti zizkieten poliziek, indarrez aterarazteko; eta, elizaren ate bakarretik irten ahala, bi mila tiro baino gehiago […]
Gaurkoa bezalako egun batez, 1981eko otsailaren 23ko estatu-kolpea, ezagunago 23-F izenez, Espainian garai hartako agintari militar batzuek arrakastarik gabe gauzatutako estatu-kolpea izan zen. Gertakaririk ezagunena Espainiako Diputatuen Kongresua erasotzea eta hartzea izan zen: guardia zibil talde batek, Antonio Tejero teniente koronela buru zuela, Kongresua hartu zuen, Leopoldo Calvo-Sotelo presidente izendatzeko […]
Aritz Ipiña izan da Ibaizabal saioan, historian doktorea da, frankismoaren errepresioa ikertu du, eta tesia hiru argitalpenetan argitaratuko da. Dagoneko esku artean badu lehena “ La depuración y represion franquista de las enpleadas y empleados del ayuntamiento de bilbao”. 1936tik 1976ra Bilboko udal langileekin eginiko garbiketaren inguruko ikerketa egin du. […]
Tropa frankistak duela 80 urte sartu ziren Bilbon. Frankismoaren Aurkako Kereilaren Euskal Plataformako kideek gaur azaldu dutenez, hiriaren erorketaren 80. urteurrena “ez da bakarrik oroimen kontua baizik eta mobilizazio kontua”. Salatu dute frankismoaren biktimei emandako erantzuna, “oso berandu” heltzeaz gain, “hutsaren hurrengoa” izan dela justiziaren aldetik. Hilaren 18an omenaldia egingo diete […]
“Bizipenak eta hausnarketak” liburua argitaratu du Tasio Erkiziak ez da historia liburua, ezta biografia bat, bere bizitzako ibilbidean eginiko hausnarketak eta kontaketak bildu ditu. Atzera begirada eta aurrera begira jarri da. Eskarmentu luzea du Tasio Erkiziak politikagintzan, betiere ezker abertzalearen inguruan. Herri Batasunaren Mahai Nazionaleko kidea izan zen hogei urtez, […]
Francisco Franco espainiar diktadorea 1975eko azaroaren 20an hil zen, ohean. Frankismoaren Krimenen Aurkako Euskal Plataformako kide Josu Ibargutxik kontestua aztertu du, eta berriaren eragin gazi-gozoa ere kontuan hartuta kartzelan zegoela. Mieltxo Monfortek, bestalde, haren heriotzak sortutako ilusioa aipatu du, orduko egoera azalduz. Bukatzeko, Josuk Frankismoaren krimenen aurkako kereila zertan den […]
Pasa den astean izan zen Donostian: kasu batean, frankismoak, besteak beste, Aitzol apaiza Hernanin fusilatu izana salatu zuen Aitzol Azpirozek; bestean, Pedro Estonbak komisaldegian jasandako torturak salatu zituen, Juan Mari Zulaikak kontatu digunez. https://www.bilbohiria.com/docs/podcast/hizpidea/151019hizpideajuanmarizulaika.mp3 Deskargatu hemen Argazkia: LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS