XVI. mendearen hasieran Bilbon baziren 1.055 sukalde edo etxe. Haietatik 775 Zazpikaleetan zeuden eta 280 handik kanpo (Areatzan, Zabalan, Ibenin eta San Antongo zubiaz harago). Etxe bakoitzean, batezbeste, lau bat pertsona biziko zirela kontuan hartuta, Bilbok garai hartan lau mila biztanle inguru zituela pentsa dezakegu.
Zirgarien lana guztiz lotuta egon zen itsasadarrari. Itsasbehera zegoenean edo handiegiak zirenean, itsasontziak ezin ziren Bilbo barruraino sartu eta Olabeagan edo beste nonbait lotu behar zituzten. Orduan karga gabarretan sartu eta zirgariek Areatza ondoko kaietaraino eramaten zituzten. Zirgariek itsasadarraren ertzetik bultzatuz garraiatzen zituzten gabarrak, buruan lotzen zituzten soka batzuen bidez. […]
Nerbioi eta Durango ibaien urak hartuta, Ibaizabal ibaia Bilbora sartzen da. Han itsasadar bihurtzen da, mareen eraginez, eta itsasora heldu baino lehen, hamalau kilometrotan, Bizkaiko Golkoaren ur gaziak hartzen ditu.
Bilbon tradizio luzea daukan garraiabidea dugu tranbia. Lehenengo tranbia 1872an hasi zen ibiltzen eta Areetaraino heltzen zen. Lau urte geroago, 1876an, meategien ustiaketak eta industriaren gorakadak Ezkerraldeko lehenengo linea ekarri zuten. Tranbia hark Bilbo eta Santurtzi lotzen zituen.
Bilbo sortu baino hamar urte lehenago, Bizkaiko Jaurerriak hiru hiri baino ez zituen: Balmaseda, Otxandio eta Bermeo. Garai hartan Bermeo zen Bizkaiko portu nagusia. Geroztik, 1290. urtean, Durango eta Ermua hiriak sortu ziren, eta Bilbo sortu baino urte bat lehenago, 1299an, Plentziak bere hiri gutuna eskuratu zuen.
1300. urtean hiri gutuna jaso baino lehen, Bilbo ibaiaren bi aldeetara hedatzen zen herri txiki bat besterik ez zen. Uste denez, ibaiaren eskuinaldean arrrantzaleak eta marinelak bizi ziren. Bilboko portu txiki hartara, dirudienez, Done Jakuera bidean zihoazen erromes asko iristen ziren eta, hori dela eta, eliza txiki bat eraiki zuten […]
Bernard Goienetxe zuen izena, baina Historia liburuen orrialdeetara Matalas ezizenaz igaro zen. Matalas apaiza zuberotarra zen, Mithikilekoa, eta berak Zuberoako herritar xeheen eskubideen defentsan egindako altxamenduak garrantzi handia izan zuen.
Pierre de Lancre epailea XVI. mendean jaio zen. Frantziako epaile zorrotz eta krudelenetako bat izan zen jende askorekin. Lapurdiko herritarrekin ere oso krudela izan zen, sorginkeria zela-eta bertan egin ziren epaiketetan.
Oraingoan gauza berezia proposatu nahi diegu Bilbo Hiria irratiaren entzule lagunei. Gurekin batera Euskal Herrian zehar bidaia bat egin dezazuen proposatu nahi dizuegu. Bidaia bitxi samarra izango da baina. Zergatik bitxia? Bada, matematika lagun hartuta ibiliko garelako Euskal Herrian barrena. Horixe, zenbakiek bideratuko gaituzte bidaia berezi honetan. Eta bidaiatxoaren bukaeran […]
Teknologiaganako fedea ez da izan, alafedea, Bilbo Hiria irratiaren ezaugarri behinenetako bat. Ezin uka hori. Gogora dezadan, konparazio baterako, oraintsu arte ezin konponduzko arazo teknologikotzat jotzen genuela irratiaren emanaldiak Zenbat Gararen eraikinean bertan entzun ahal izatea.