Intersekzionalitatearen aukerez eta erabileren mugez hausnartu du Itziar Gandariasek Euskaltzaletasuna eta feminismoa ikastaroan. Bilbo Hiria irratian izan da guzti honen inguruan berbetan. Intersekzionalitatea zapalkuntzari lotuta erabiltzen da maiz, eta subjektu jakin batzuk sortzen ditugu. Zergatik ez erabili emakume pribilegiatuez hitz egiteko? Definizioaren jatorrira jo behar dugu. Intersekzionalitateak erakusten digu pertsonek […]
hizkuntza
Gaurko euskara jendea atalean Estatuen mugak ekarritako aztertu dugu Xamarrekin batera. Europako estatuen mapa eta Europako kulturen mapa ez dira bat etortzen. Mugak politikoak gerren eta biolentzien ondorio dira, eta ez dira bat etortzen hizkuntza eta kulturarekin. Mugak finkatuta bertan bada hizkuntza eta kultura bat gailentzen dena eta inposatzen saiatzen […]
Giuseppe Baretti Italiarrak bidai kronika bat Ingelesez argitaratu zuen Londresen 1770ean. Bidaietako bat 1768an Baionatik Madrilera egin zuena da. Herria zeharkatuz goitik behera, Ainhoa, Urdazubi, Berroeta, Lantz, Tafalla, Caparroso eta Cintruenigo bisitatu zituen besteak beste. https://bilbohiria.com/docs2/2018/euskara%20jendea/EUSKARA%20JENDEA%20-%20Bidaiaria-Baretti.mp3 Deskargatu hemen.
Erromatarrek mundua globalizatu egin zuten, munduaren konkistan. Erromatarren inperioaren bukaeratzat hartzen da. Gaur egun kolonizazio hitza desagertu eta globalizazioa hitza erabiltzen dugu. Baina oraindik ere kolonizazio kulturala egiten da. Erromatarren dena menperatu zuten. Euskararen herria ez zen bazter gelditu Erromako armadak mundu ezagunaren konkistari ekin ziolarik. https://bilbohiria.com/docs2/2018/euskara%20jendea/EUSKARA%20JENDEA%20-%20Erromatarren%20globalizazioa.mp3 Deskargatu hemen.
Gaurko saioan Xamar ikerlariak hizkuntzen historian askotan gertatu izan den fenomenoa aztertu dugu. Hizkuntza bat , normalean arrazoi politikoengatik hedatzen hasten da eta bertako hizkuntza galtzen hasten da eta hizkuntza nagusia erabiltzen hasten da bestea baztertuz; horri deitzen zaio auto gorrotoa. Funtsean kolonizazio bat da. https://bilbohiria.com/docs2/2018/euskara%20jendea/EUSKARA%20JENDEA%20-%20Auto-gorrotoa.mp3 Deskargatu hemen.
Euskaltzaindiak antolatutako Nazioarteko dialektologia biltzarretik bigarren eguneko saio berezia duzue entzungai. Miriam Urkia euskaltzainarekin hitz egin dugu. Berriki hiztegiari egindako eguneraketaz 466 sarrera eta 392 azpisarrera berri arautu ditu Euskaltzaindiak; alegia, 858 forma berri. Horiekin batera, beste 462 sarrera moldatu dira. Esaterako, bokata edo manifa bezalako hitzak arautu dira berriki. […]
Jakina da Erdi aroan euskalduna balearen arrantzan ibilitakoak izan direla. Islandian barrena Ameriketara iritsi ziren Kanadara iritsi ziren. Xamarren laguntzaz garai artako kronikak aztertu ditugu, XVI. Mendea Ternuan idatzita geratu zen. Esteban Garibai (1571) eta Lopez de Isasti kronistak aipatu ditu. https://bilbohiria.com/docs2/2018/euskara%20jendea/EUSKARA%20JENDEA%20-%20Atlantikoa%20eta%20kronista%20gipuzkoarrak.mp3 Deskargatu hemen.
Ahozko tradiziotik liburuetarako jauzia aspaldidanik emana zuten inguruko hizkuntza erromanikoek eta ahozkoa mantentzen baziren ere, literatur sormen bide idatzietara zuzendu zen nagusiki. Gaurko atalean Jose Migel Barandiaranen eskutik XX mendearen hasierara salto egin dugu ahozko literatura aztertzeko. https://bilbohiria.com/docs2/2018/euskara%20jendea/EUSKARA%20JENDEA%20-%20Ahozko%20kultura_%20Joxe%20Miel%20Barandiaran.mp3 Deskargatu hemen.
50 urte dira Arantzazun Euskara Batuaren lehen oinarriak finkatu zirenetik, baina honen kezka lehenagotik dator. Kezka nagusia ahozkotik idatzira pasatzerakoan agertu zen. Albreteko Juana erreginak, 1563ko eliza protestantearen sindoaren agindua segituz, bultzatu eta sustatu zuen Latinez bakarrik erabiltzen zen Bibliaren itzulpena herriaren hizkuntzetara. Horrela, bere lurraldeetan, Biarnesera itzuli zuen Armad […]
Bonapartek euskalkien ikerketa eta mapa argitaratu zuenetik, aldaketak izan dira euskalkien ezagutzan. Gaur egun dauden ikerketa zehatzagoek eta sakonagoek beste informazio bat ematen digute. 1998an Koldo Zuazok euskalkien gaineko beste begirada bat proposatu zuen. Haren aburuz Euskalkiak banatzen dituzten ezberdintasunez gain, berdintasunak ere badira, hizkuntzaren atal guztietan ageri diren ezaugarriak, […]