Euskaldunon jatorria misterioa da oraindik eta, horretaz baliaturik, edonork edozer esan eta idatzi ohi du. Zientzialari adituak urduri eta artega jartzen dira halako artikuluren bat argitaratzen den bakoitzean. Horregatik, gaurkoan Koldo Garcia Etxebarria ikertzailea gonbidatu dugu Bilbo Hiria irratira, gaiaz zientifikoki dakiguna azal diezagun. Oro har, genetikaren baliabideak komentatu ditu […]
Zientzialari
Zientziaren dibulgaziorako irrati saioa, Bilbo Hiriak eta Euskal Herriko Unibertsitateak lankidetzan egina.
Gaurko saioan Gotzone Barandika dugu Bilbo Hiria irratiaren estudioan, Rosalind Franklin zientzialariari buruz hitz egiteko. Hurrengo minutuetan haren bizitzaren gorabeherak aztertuko ditugu lehenik. Gero, berak DNAren egituraz eginiko aurkikuntza zertan datzan komentatuko dugu, DNA bera azaltzeaz batera; eta hortik abiaturik, aurkikuntza hori dela medio, beste ikertzaile batzuek egin zioten azpijokoa […]
Gehienetan ohartzen ez bagara ere, eguneroko bizimoduan edozer egiten dugularik ere, matematikarekin egiten dugu topo. Horren adibide gisa, Javier Duoandikoetxea matematikariak egunean-egunean erabiltzen ditugun zenbait zenbaki kode nola dauden osatuak eta nola kudeatzen diren azaldu digu berak ohi duen argitasunaz. Saioan zehar hegazkin txartelak, identifikazio fiskalaren kodea eta salgaien barra […]
EHUn Kultura Zientifikoko katedraren ardura zuzena izanik, Juan Ignacio Pérez Iglesiasek badaki, jakin ere, zientziaren dibulgazioak duen garrantziaren berri eta maiz etortzen zaigu ZIENTZIALARI irratsaiora, honetaz eta hartaz aritzera, maizenik biologiaz eta zoologiaz jarduten badu ere. Gaurkoan, konparazio baterako, animalien tamaina hartu du hizpide. Bi gramoko masa duen erle kolibritik […]
Arturo Elosegi Irurtia izan dugu gonbidatu gaurko saioan. Bera biologian doktorea da, ekologiako katedraduna eta EHUko landareen biologia eta ekologia saileko ikertzailea eta irakaslea, Ingurumenari lotutako dibulgazio saio ugari egin ditu eta, batez ere, ibaien egoerari erreparatu dio hainbat azterlanetan. Zientzialaria izateko motibazioez jardun dugu berarekin, zientziak duen magia, erakarmena… […]
Biologo baten bisita izan dugu gaurko Zientzialari irratsaioan. Koldo Garcia Etxebarria etorri zaigu Genetikaren hastapenak deitu dion gaiaz mintzatzera. Aurrenik, edozein ikertzailerentzat zientzien historia ezagutzea zeinen garrantzitsua den azpimarratu du Koldok. Ikuspegi horretatik abiatuta, genetikaren hastapenak azaltzeari ekin dio, Gregor Mendel nor izan zen eta bere aurkikuntza nola burutu zuen […]
Gotzone Barandika kimikan doktorea dugu eta, EHUn irakasle aritzeaz gain, ikerlan ugari eginak ditu kristalografiaren arloan. Gaurko saioan atomoak elkarren artean nola antolatzen diren azaltzen hasi zaigu, berak ohi duen didaktismoaz. Hortik abiaturik, solido kristalinoak hartu ditu aiputan eta, haien definizioa egin ondoan, eguneroko bizitzan erabiltzen ditugun solido kristalino arruntenen […]
Irratsaio honetan Javier Duoandikoetxea matematikariak agerian uzten dizkigu loteriak matematikarekin duen erlazio zuzena. Elkarrizketaren hasieran matematikan probabilitateen teoria nola sortu zen adierazten digu eta geroko minutuetan zehatz-mehatz aztertzen du zenbaterainoko probabilitateak ditugun zorizko jokoetan garaile suertatzeko. Azkenik, matematika arloan esperantza terminoak duen esanahia argitzen du hitz errazez. (Argazkia: Sean Mac […]
EHUko Kultura Zientifikoko katedraduna dugun Juan Ignacio Pérez Iglesiasek animalia aniztasunaren gaia erabili du gaurko ZIENTZIALARI saioan. Biziak Lurrean agertzen duen oparotasunetik abiaturik, animalia aniztasunaren faktore nagusiak aztertu ditu aurrenik. Horren ostean, Lurrean behiala itsasoan sortu ziren izaki nimiño haietatik gaur egungo egoerara iritsi arte, biziak izan duen bilakaerari tarte […]
Kepa Altonaga biologo eta zoologoarekin Charles Darwin naturalista eta biologo ingelesaren ekarpena gogoratu dugu Zientzialari saioko lehen emanaldi honetan. Altonagak berak idatzitako Darwin geurean (2010, Pamiela) liburuan bildu zuen Darwinen inguruko informazio mordoa. Kontatu digunez, Darwinek ekarri zigun eboluzioaren teoria, hautespen naturalaren bahetik pasatu ostean espezieak eraldatzen doazela zioen teoria […]